Zelfs als je nog nooit van Autotune hebt gehoord, heb je zeker al nummers gehoord met zang die door Autotune is bewerkt. In de mainstream popmuziek en zelfs in de electronische muziekscene worden er al jaren stemmen bewerkt in in toonaard. Hoe werkt Autotune en wat doet het met ons als luisteraars?
Wat is autotune?
Autotune (of Auto-Tune) is een digitale toonhoogtecorrectie tool die producers veelal gebruiken bij de digitale postproductie van audio. Zingt er iemand out-of-key, dan kan Autotune dit herstellen, of je kan voor meer effect gaan en de stem gaan vervormen zoals je wel eens bij Cher hoort . Men gebruikt het vooral bij zangbewerking, maar je kan het ook voor andere instrumenten gebruiken.
Opmerking: Veel mensen denken bij Autotune aan de Antares Auto-Tune software, maar er zijn natuurlijk nog andere programma’s voor toonhoogtecorrectie (zie hieronder). Hier bespreken we het effect en hoe men het juiste resultaat bereikt in de studio.
Verwar Autotune niet met pitch shifting, waarbij de toonhoogte en soms ook de snelheid van geluidsfragmenten worden veranderd zoals men bijvoorbeeld de Mickey Mouse of Smurfenstem heeft gemaakt. Chuck Berry gebruikte dit zelfs al in een gematigde vorm om jonger te klinken. Autotune daarentegen verandert niet de gehele toonhoogte, maar past slechts bepaalde fragmenten aan.
Microfoons en koptelefonen in de Teufel shop
Hoe functioneert autotune?
Ken je het karaoke gezelschapsspel SingStar nog waar je de afgebeelde noten zo goed mogelijk moest proberen te halen? Autotune doet precies dat: hij helpt je om de noten te zingen die je wilt. Je kan het effect achteraf of zelfs in real time toepassen. Maar hoe werkt het?
Als geluidsliefhebber weet je dat toonhoogte een van de vier essentiële aspecten is van de auditieve waarneming. Hoe hoog of laag je een geluid hoort, hangt af van de frequentie ervan en met pitchcorrectie kan je de frequentie van je audiotrack veranderen. Producers gebruiken gespecialiseerde software om de hun geluidssporen in kaart te brengen en onregelmatigheden op te sporen. Afwijkende passages worden dan aangepast aan een bepaald niveau.
Om het juiste effect te bekomen, moet je eerst de toonaard van de opname bepalen. Op basis hiervan kan je dan de noten die van deze sleutel afwijken corrigeren. Zo krijg je een “perfecte” toonaard. Afhankelijk van de software-instellingen gebeurt het geheel automatisch of wordt het tot op zekere hoogte handmatig aangestuurd.
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie
Het welbekende autotune-effect treedt op wanneer men het tempo van de frequentiecorrectie zeer hoog instelt. De overgangen van de tonen klinken dan niet meer natuurlijk, maar digitaal verwrongen waardoor je de stem vervormd.
Andy Hildebrand wordt beschouwd als de uitvinder van Autotune. De geluidstechnicus richtte in 1997 het bedrijf Antares op, waarmee hij zijn Auto-Tune software ontwikkelde. De plugin maakte het voor het eerst mogelijk om een toonhoogte digitaal aan te passen, onafhankelijk van de afspeelsnelheid. Het duurde niet lang voordat popproducers begonnen te experimenteren met de nieuwe mogelijkheden. In 1998 maakte Cher met haar single “Believe” het Auto-Tune effect algemeen bekend en noemde men het zelfs het “Cher effect”.
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie
Antares Auto-Tune is nu verkrijgbaar in verschillende versies. Er zijn ook soortgelijke programma’s zoals Melodyne of Cubase VariAudio. Autotune kan je ook gebruiken in de gratis software Audacity (via een plug-in). Sommige DJ-software programma´s hebben vergelijkbare functies.
Bekende autotune tracks
Love it or hate it, we laten de keuze aan jou, maar sinds het succes van Cher kan je je bijna geen hedendaagse popmuziek meer voorstellen zonder het autotune effect. Hier zijn enkele klassieke voorbeelden waarbij men de vervormende functie van autotune gebruikt heeft:
| Interpret | Songtitel | Jahr |
|---|---|---|
| Cher | Believe | 1998 |
| Eiffel 65 | Blue (Da Ba Dee) | 1998 |
| Kid Rock | Only God Knows Why | 1999 |
| Daft Punk | One More Time | 2000 |
| Uncle Kracker | Follow Me | 2000 |
| Maroon 5 | She Will Be Loved | 2004 |
| Lil Wayne ft. T-Pain | Got Money | 2008 |
| Lady Gaga ft. Space Cowboy & Flo Rida | Starstruck | 2008 |
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie
Pro en contra: van digitaal tot natuurlijk
De meningen zijn verdeeld als het om autotune gaat. Als men de automatische toonhoogtecorrectie subtiel gebruikt, merk je het vaak niet eens op, maar als je de zang extreem gaat vervormen, krijg je soms harde kritiek. Afhankelijk van het genre beoordeelt men het effect ook anders: in de rock wordt autotune grotendeels afgekeurd (hoewel het toch wordt gebruikt), in hiphop, Rnb en EDM is het al lang ingeburgerd als stijlmiddel. Voor- en tegenstanders twisten over hoe kunstmatige muziek moet klinken.
Feit is dat men in de muziekindustrie altijd op zoek is naar vernieuwing. Jaren geleden had je de time stretch die als vervormd effect voor het eerst in Drum n Bass het licht zag. Wanneer een bepaalde producer een nieuw effect voor de eerste keer verkeerd of extreem gebruikt, ontstaat er dikwijls een nieuwe trend in de muziekindustrie. Autotune is slechts één uit deze reeks. Echter wordt het soms problematisch wanneer een gecorrigeerde of vervormde stem de plaats inneemt van de echte, ongecorrigeerde stem in ons beeld van de zanger. Popartiesten als Taylor Swift of Lady Gaga, die beroemd werden in het midden van het autotune-tijdperk, moesten leven met het feit dat hun liedjes en albums niet hun natuurlijke stem weerspiegelden.
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie
Pas recentelijk kwam er een groeiend bewustzijn voor meer natuurlijkheid in de popmuziek. Veel luisteraars en artiesten klagen over een auto-tune oververzadiging en wensen meer authenticiteit. Misschien komt het wel door al die old skool muziekdocumentaires, dat men meer authenticiteit wil. Het lijdt nochtans geen twijfel dat toonhoogtecorrectie deel zal blijven uitmaken van studioproductie, maar in welke mate is onmogelijk te voorspellen. Uiteindelijk zullen nummers met en zonder autotune en andere effecten verschillende smaken en genreverwachtingen dienen, zoals altijd al het geval is geweest.
Leestip : De ideale luisterpositie met de sweet spot
Microfoon-koptelefoonbundels bij Teufel
Professionaliseer je zang- en spraakopnamen met deze bundel gesloten HD bluetooth-koptelefoons en dynamische microfoon. De Shure microfoon vermindert omgevingsgeluid en galm, terwijl de REAL BLUE je oren omringt en nauwkeurig geluid levert – de perfecte combinatie voor zang, podcasts, YouTube-video opnames en meer.
▶ Shure MV5C:
Deze Shure-tafelmicrofoon zorgt voor een hoge spraakkwaliteit voor telefoon- en videoconferenties of podcasts. De ShurePlus™ MOTIV app biedt een groot aantal instellingen, waaronder een equalizer en een auto level modus die het volume constant houdt.
▶ Ontdek ons aanbod microfoons en accessoires in de bijpassende winkelcategorie!
Nog meer producten in onze Teufel Shop
Onze conclusie over autotune
- Autotune verwijst naar digitale, automatische toonhoogtecorrectie.
- Met het autotune effect kan je de vocale frequenties zo sterk veranderen dat er een vervormd geluid ontstaat.
- Men gebruikt het effect sinds 1998 massaal in popmuziek. Ondertussen wordt de kritiek erop steeds luider en is er een beweging naar meer natuurlijkheid waarneembaar.
Extra leestips : waar vind je nieuwe tracks? Kijk eens naar ons blogartikel: herontdek muziek met Soundcloud.
Titelbild: Matt Butsford via Unsplash. Unsplash License.
Noot: De commentaarfunctie is beschikbaar van ma t/m za van 8.00 tot 21.00 uur.