Al sinds 2006 is de opvolger van de dvd op de markt. Iedereen die graag thuis een goede film opzet, is vol lof over het schijfje met de kleine blauwe “b”. Dit ligt vooral aan de beduidend hogere opslagruimte waardoor films een veel betere beeldkwaliteit en surround sound krijgen. Wij vertellen je alles over de geschiedenis en technologie van de Blu-ray disc.
Geschiedenis en ontwikkeling van de Blu-ray disc
Vhs, dvd, Blu-ray – dit is de volgorde als we aan opslagmedia voor video’s denken, maar zo simpel is het jammer genoeg niet. In een globaal functionerende markt heb je vaak meerdere producten die tegelijk bestaan en met elkaar concurreren. In een videotheek of multimedia winkel valt al snel op dat de videocassette heeft plaatsgemaakt voor de dvd, net zoals de muziekcassette door de cd. Anders is het met de Blu-ray: deze heeft de dvd nog niet weten te verdringen – de meeste films zijn dan ook als dvd en Blu-ray verkrijgbaar.
▶ Waarom werd de Blue-ray disc ontwikkeld?
Video’s hebben een veel hogere opslagruimte nodig dan muziek. Zelfs op een dvd, die al veel meer ruimte biedt dan een gewone cd, moet je bij het opslaan van een film rekening houden met kwaliteitsverlies van beeld en geluid. Een dvd is dus niet krachtig genoeg om je de best mogelijke filmbelevenis te bieden. Daarom werd begin 2000 de Blu-ray ontwikkeld. Deze disc maakt hogere datasnelheden mogelijk en dus het gebruik van lossless video- en audiocodecs.
▶ Welke concurrentie had de Blu-ray?
Vooral de HD-dvd van Toshiba was een luis in de pels voor de Blu-ray. Deze werd vooral door de ondersteuning van grote internationale bedrijven zoals Microsoft, IBM, Intel en HP verder ontwikkeld en concurreerde daarmee tegen Panasonic, Sony en Samsung die all-in gingen op de Blu-ray. Het touwtrekken kwam tot een abrupt einde toen 20th Century Fox , Time Warner en Universal 2008 besloten al hun toekomstige films enkel op Blu-ray te verkopen.
▶ Wat was de eerste film op Blu-ray?
De eerste Blu-ray ’s waren al in 2006 verkrijgbaar. Omdat bijna alle grote filmstudio’s zowel nieuwe als oude films uitbrachten, is er niet één eerste Blu-ray, zijn er meteen meerdere films die als eerste op Blu-ray verschenen. Sony Pictures was koploper: in juni 2006 kwamen er in de Verenigde Staten zowel een nieuwe release (Underworld: Evolution) en zes oudere films (o.a. Terminator en The Fifth Element) uit. Opvallend is dat er op dat tijdstip nog amper Blu-ray spelers beschikbaar waren. Pas aan het einde van de zomer werden Blu-ray spelers op grote schaal gelanceerd.
Teufel producten voor home cinema fans
Hoe werkt een Blu-ray? Long story short
De dvd en Blu-ray: ze lijken zoveel op elkaar en zijn toch compleet verschillend. Maar wat is er anders? Nou: eigenlijk alles. Het begint met de opslagcapaciteit, gaat dan over de datasnelheid en eindigt bij beeld- en geluidskwaliteit. Dit alles wordt mogelijk gemaakt door de kortere golflengte van de laser. Deze bedraagt bij een Blu-ray maar 405 nm in tegenstelling tot een dvd (650 nm) of cd (780 nm).
Omdat het hier gaat over een optisch proces is de toestand en kwaliteit van de lens bepalend voor de massa aan data die we kunnen lezen en verwerken. Blu-ray spelers maken gebruik van asferische lenzen, hierdoor is de laserfocus kleiner dan normaal. Daardoor kan men andere materialen gebruiken voor het maken van de discs en op die manier nog meer data verwerken. Het is ook mogelijk om meerder lagen op elkaar te leggen maar daarover later meer.
▶ Wat betekent „Blu-ray“?
De merknaam „Blu-ray“ betekent vertaald “blauwe straal”. Waarom? Dit ligt aan de laser, deze heeft een blauw-paarse kleur anders dan de laser bij een dvd-speler: deze is rood en kan daardoor veel minder data lezen.
▶ Hoeveel GB past er eigenlijk op een Blu-ray?
Dat ligt eraan, hoeveel lagen er op de disc zitten. Een enkele laag heeft genoeg plek voor 25 GB aan data. Een Blu-ray disc met een capaciteit van 100 GB bevat dan bijvoorbeeld vier lagen. Door nieuwe ontwikkelingen zijn er zo al schijven gemaakt met een nog veel grotere capaciteit tot bijna 1TB.
▶ Hoe hoog is de datasnelheid van een Blu-ray disc?
Blu-ray ‘s worden normaal met een snelheid van 36 Mbit/s gelezen. Via de drive van een pc is ook een hogere snelheid mogelijk. Maar met 36 Megabit/s is de Blu-ray al 6 keer zo snel als een dvd en 25 keer zo snel als een cd.
▶ Hebben Blu-ray discs een kopieerbeveiliging en regiocodes?
Ja, Blu-ray’s worden met het AACS (Advanced Access Content System) beschermd. Ook hebben officiële Blu-ray spelers een BD+, dit is software die controleert of de Blu-ray disc die je gebruikt, een origineel of kopie is. Het is strafbaar deze software bewust te omzeilen.
▶ Waarom een Blu-ray speler kopen?
Als je films wilt kijken met de best mogelijke beeld- en geluidskwaliteit, dan is er op dit moment eigenlijk geen alternatief. Natuurlijk heb je dan nog het passende surround systeem nodig. Alleen zo geniet je in jouw eigen huiskamer van Blu-ray films met Dolby Atmos of DTS-HD Master Audio.
Blu-ray speler van Panasonic: nu ook bij Teufel
Teufel zoekt altijd naar kwaliteitsvolle partners zoals Panasonic. De Blu-ray speler DP-UB154 zorgt voor het beste beeld, passend bij je Teufel speakers.
- ▶ Ultra HD 4K Blu-ray-speler met Dolby Atmos en Multi HDR-ondersteuning inclusief HDR10+.
- ▶ Beste beeldkwaliteit met levensechte kleuren en contrasten.
- ▶ Compatibel met alle Teufel soundbars, ULTIMA 40 Active, Denon-, Onkyo- en Yamaha AV-receivers.
Andere passende producten van Teufel
Een blik op de toekomst van de Blu-ray
▶ Gaat de Blu-ray disc de dvd inhalen?
Waarschijnlijk niet. Dvd’s blijven het meest gekochte medium voor films. Dit ligt vooral aan de meestal goedkopere prijs. Bovendien staan er in de meeste woonkamers dvd-spelers. Sinds 2014 is de verkoop van Blu-ray’s gedaald en bij dvd is de omzet sinds 2010 zelfs meer dan gehalveerd. Dit is vooral te danken aan de opkomst van streamingdiensten zoals Netflix of Videoland.
▶ Is er al een opvolger van de Blu-ray?
Ja, de Ultra HD Blu-ray. Deze maakt het mogelijk films in Ultra-HD te bekijken, het frame per second en het kleurspectrum zijn hier verbeterd. En andere kandidaat is de door Sony en Panasonic ontwikkelde Archival Disc (AD). Deze zou het mogelijk moeten maken, data langer te kunnen bewaren en zo als opslagmedium voor de toekomst gebruikt kunnen worden.
Image 1: ©Jason Curtis for the Museum of Obsolete Media. Bron: Wikimedia Commons.
Image 2: ©Cdnomad. Bron: Wikimedia Commons.
Noot: De commentaarfunctie is beschikbaar van ma t/m za van 8.00 tot 21.00 uur.