Een systeem klinkt maar zo goed als de ruimte waarin het staat het toelaat. Deze oude hifi-wijsheid wordt vaak genegeerd. Veel mensen realiseren zich niet eens hoeveel geluidskwaliteit een kamer eigenlijk kan bieden. Toch kun je de akoestiek van een ruimte met relatief eenvoudige middelen verbeteren. Aan de hand van praktische voorbeelden laten we je zien welke maatregelen je kunt nemen om uiteindelijk complimenten te krijgen als: “Wow, geweldig geluid!”.
Teufel video tutorial op YouTube: Verbeter de akoestiek in een kamer met huismiddeltjes
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatieOpent in nieuwe tab
Geluidsgolven en kamers – van de bron naar het oor
Stel je voor: je koopt een home cinema-systeem waar je helemaal van onder de indruk was toen je het meerdere keren bij een vriend thuis hoorde. Toch is de kans groot dat dezelfde opstelling en dezelfde film in jouw huis heel anders klinken – simpelweg omdat de ruimte letterlijk van zich laat horen. Een groot deel van de geluidsgolven die een luidspreker uitzendt, komt niet rechtstreeks bij je oren aan. Ze bewegen zich met een snelheid van 340 meter per seconde vanaf de geluidsbron – het membraan van de luidspreker – door de kamer, weerkaatsen tegen muren, plafonds en andere oppervlakken, en bereiken je oren uiteindelijk via een omweg. Ons gehoor is in staat om deze geluidsreflecties te herkennen.
De nagalmtijd en ongewenste resonanties
Wie in een volledig lege kamer praat, ervaart stemmen vaak als vervreemdend of onaangenaam. Dit ‘garagegeluid’ ontstaat door de galm die wordt veroorzaakt door kale muren. Er is sprake van sterke nagalm, of een lange nagalmtijd, wanneer het relatief lang duurt voordat het geluidsniveau in de ruimte met 60 dB is afgenomen.
De nagalmtijd is vooral belangrijk bij het bouwen en inrichten van grote concertzalen of collegezalen, maar ook voor de serieuze hifi-liefhebber kan het een verschil maken. De ruimte moet niet te groot zijn, want anders ontstaat een ongewenst nagalmeffect. In een woonkamer streef je idealiter naar een nagalmtijd van 0,3 tot 0,4 seconden — al zijn dit natuurlijk optimale richtwaarden.
De nagalmtijd kun je meten met een microfoon en speciale software. Tegenwoordig zijn er zelfs handige apps beschikbaar voor je smartphone. Als dat je te ingewikkeld lijkt, kun je ook gewoon in je handen klappen. Handenklappen is eigenlijk een vrij goede manier om te bepalen of een ruimte te veel nagalmt of last heeft van ongewenste resonanties of kamermodi. Let daarbij op opvallende galm en op fladderende of resonantie-gerelateerde geluiden. Met je eigen gehoor kun je de bronnen van deze storende geluiden vaak eenvoudig opsporen.
Verbeter de akoestiek in een ruimte met eenvoudige maatregelen
Een echo — een geluid dat zo sterk vertraagd wordt teruggekaatst dat we het als een aparte geluidsgebeurtenis horen — komt in een normaal huis bijna nooit voor. Voor zo’n lange vertraging zou de afstand tussen je oor en de reflecterende muren extreem groot moeten zijn. En wie woont er nu in een paleis of een pakhuis? Toch kan zelfs binnen onze gewone vier muren een lange nagalm van geluidsgolven een negatief effect hebben op de geluidskwaliteit.
Om de akoestiek van een kamer te verbeteren, moet je geluidsreflecties verminderen en diffuser maken. Dit bereik je met de volgende inrichtingsmaatregelen:
- Pas het meubilair aan: Plaats gestoffeerde meubels zoals banken en fauteuils in de kamer om geluid te absorberen en galm te verminderen.
- Ontwerp de muren: Hang foto’s of akoestische panelen aan de muren om geluidsreflecties te minimaliseren.
- Kies een vloerbedekking: Gebruik tapijten of vloerkleden, vooral op harde vloeren, om het geluid te dempen.
- Versier de ramen: Installeer zware gordijnen of gordijnen die geluidsgolven absorberen en het geluid in de kamer verbeteren.
- Gebruik planken: Plaats boekenplanken of andere meubels op strategische plaatsen om geluid te verspreiden en reflecties te verminderen.
Vooral in professionele opnamestudio’s moet het surroundgeluid precies goed zijn. Geluidstechnici weten dat een tapijt daarbij essentieel is. Het zorgt niet alleen voor een comfortabel gevoel onder de voeten, maar fungeert ook als vloerabsorber om geluidsreflecties te minimaliseren.
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatieOpent in nieuwe tab
Hifi-liefhebbers die een extra professioneel geluid willen bereiken, kunnen nog een stap verder gaan. De akoestiek in de ruimte kan positief worden beïnvloed met plafondzeilen en absorbers die aan de muur bevestigd kunnen worden. Hiervoor kun je geluidsabsorberende, geperforeerde schuimrubberen matten of met stof beklede frames gebruiken.
Boekenplank- en vloerstaande luidsprekers in de Teufel Shop
Definion 3S
€ 799,99
THEATER 500 + DENON DRA-900H + DUAL DT 500
€ 1539,99
ULTIMA 40 ACTIVE + DUAL DT 400
€ 849,99Akoestische booster: deze elementen maken het verschil
Door tapijten, gordijnen, meubels en speciale akoestische elementen te gebruiken, wordt geluid geabsorbeerd, worden reflecties verminderd en ontstaat er een aangenamere geluidsatmosfeer. Het onderstaande overzicht geeft informatie over de elementen die een gerichte optimalisatie van de akoestiek mogelijk maken en zo een positieve invloed hebben op het geluid in de ruimte.
| Akoestisch element | Effect | Speciale voordelen |
|---|---|---|
| Tapijten | Absorberen geluidsgolven en verminderen galm, vooral op harde vloeren zoals tegels of parket. | Verbeter de geluidskwaliteit, voorkom storende reflecties en zorg voor een warmere kamerakoestiek. |
| Hoogpolige tapijten | Vangt nog meer geluidsgolven op dankzij de lange vezels en dempt lage frequenties sterker. | Vooral effectief in grote, open ruimtes met veel gladde oppervlakken. |
| Gardinen | Dempt geluidsreflecties van ramen en gladde muren, waardoor de ruimte minder galmt. | Vooral effectief als ze van zware stoffen zijn gemaakt of in meerdere lagen zijn opgehangen. |
| Akoestische gordijnen | Speciaal ontwikkelde gordijnen met hoge geluidsabsorptie om echo en nagalm te verminderen. | Ideaal voor thuisbioscopen of muziekkamers omdat ze lage en hoge frequenties goed absorberen. |
| Tapijt loper | Dempt het geluid op specifieke plaatsen zonder de hele vloer te bedekken. | Flexibel in gebruik en bijzonder handig in lange gangen of ingangszones. |
| Boekenplanken | Diffuus en absorberend geluid door onregelmatige oppervlakken. | Ze dienen ook als praktische opbergruimte en verbeteren de akoestiek. |
| Akoestische panelen | Absorbeer storende geluidsgolven en verminder galm met speciale materialen. | Vooral effectief in ruimtes met veel glas en gladde muren, zoals kantoren of bioscopen. |
| Gestoffeerde meubels | Onderscheppen geluidsgolven en voorkomen weerkaatsingen in de kamer. | Banken en fauteuils verbeteren niet alleen het geluid, maar ook het wooncomfort. |
| Planten | Breken geluidsgolven door hun bladeren en dragen bij aan verstrooiing. | Natuurlijk akoestisch element dat ook zorgt voor een aangenaam ruimteklimaat. |
| Plafondzeilen | Absorbeer geluid van bovenaf en voorkom vervelende galm. | Vooral effectief in ruimtes met hoge plafonds of veel galm, zoals kantoortuinen. |
Vertel me waar je staat – en ik vertel je wat je hoort
Geluidsverschillen ontstaan niet alleen door verschillende kamers, maar ook door de luisterpositie binnen een ruimte. Muurzones of hoeken zijn bijvoorbeeld akoestisch gezien problematische plekken. Sofa’s en fauteuils kun je het beste vermijden in deze zones, omdat hier vaak verhoogde geluidsdrukniveaus en dreunende geluiden ontstaan door reflecties. Een minimale afstand van één meter tussen de luisterpositie en de muur kan de akoestiek vaak verbeteren. Kamers met een rechthoekige plattegrond brengen een extra akoestisch risico met zich mee doordat kamermodi kunnen ontstaan: geluidsgolven met een lage frequentie versterken elkaar of heffen elkaar juist op.
De stereodriehoek – luidsprekers opstellen voor een goede kamerakoestiek
Voordat je naar de akoestiek van je kamer kijkt, zorg je eerst dat de luidsprekers correct geplaatst zijnOpent in nieuwe tab. Bij stereoluidsprekers kun je de zogenaamde stereodriehoek als richtlijn gebruiken, waarbij de luisterpositie de top – oftewel de sweet spotOpent in nieuwe tab – vormt. Dit betekent dat de luisteraar en de twee luidsprekers samen een gelijkbenige driehoek vormen. Daarnaast plaats je de luidsprekers niet direct tegen de muur, maar laat je aan de achterkant en zijkanten ruimte vrij – ongeveer een halve tot een hele meter is een goede richtlijn.
De stereodriehoek vormt ook de basis voor 5.1 home cinema-systemen. De middenluidspreker plaats je daarbij precies in het midden tussen de twee voorluidsprekers. Ook voor het uitlijnen van de achterluidsprekers kun je de stereodriehoek gebruiken, al is deze vanwege ruimtebeperkingen vaak niet exact gelijkbenig. De kalibratiefunctie van de AV-receiver helpt dit echter weer in balans te brengen. Wil je muziek afspelen via een 5.1-systeem, dan richt je je op de zogenaamde ITU-cirkel:
De juiste luidsprekeropstelling is een complex onderwerp. Daarom hebben we een hele reeks artikelen over dit onderwerp voor je:
- In principe is symmetrie belangrijk als je de juiste plek voor luidsprekersOpent in nieuwe tab wilt vinden.
- Er gelden speciale regels voor de correcte plaatsing van de subwooferOpent in nieuwe tab.
- Met luidsprekerontkoppeling Opent in nieuwe tabkun je de juiste akoestische positie garanderen.
Super akoestiek in huis: surround sound van Teufel
Opent in nieuwe tab▶ Je hebt niet per se een groot thuisbioscoopsysteem nodig voor verbluffend surroundgeluid. Ook met een soundbar kun je echt surround sound ervaren. Daarom hebben we de EFFEKT 2 Opent in nieuwe tabontwikkeld. De draadloze achterluidsprekers worden zo in de kamer geplaatst dat het geluid ook van rechtsachter en linksachter komt. Het 2-wegsysteem levert rijke en heldere klanken en maakt van je volgende filmavond een ware belevenis.
▶ Cinebar Pro Surround “4.1 set”Opent in nieuwe tab: Deze eersteklas soundbar Opent in nieuwe tabvervangt een compleet systeem door echt surroundgeluid te creëren met achterluidsprekers. Dankzij de Dynamore Ultra-technologie wordt het geluid optimaal door de kamer verdeeld, wat de akoestiek merkbaar verbetert.
Meer surroundsystemen van Teufel
ULTIMA 20 CONCEPT Surround Power Edition 5.1 set
€ 849,99
Definion 3 Surround + Denon X3800H "5.1-Set"
€ 3999,99
ULTIMA 20 Surround + Yamaha RX-V4A "5.1-Set"
€ 999,99Conclusie: Verbeter de akoestiek in een ruimte met eenvoudige middelen
- Kamers beïnvloeden de weerkaatsing van geluidsgolven en hebben daarom ook een effect op het geluid van luidsprekers.
- Belangrijke ruimtefactoren zijn wandafstanden en oppervlaktekwaliteit.
- Kale oppervlakken op tegenoverliggende muren veroorzaken een lange nagalm en moeten daarom thuis worden vermeden.
- Stoffen gordijnen, boekenplanken en gestoffeerde meubels kunnen de akoestiek in de kamer verbeteren.
- Foto omslag: Alexander SvenssonOpent in nieuwe tab, Grote Zaal Elbphilharmonie. Bepaalde rechten voorbehoudenOpent in nieuwe tab. Bron: FlickrOpent in nieuwe tab
- Afbeelding 1: PexelsOpent in nieuwe tab. Pixabay-licentieOpent in nieuwe tab. Bron: PixabayOpent in nieuwe tab
