Vinylfans weten het maar al te goed: platen die op rommelmarkten zijn gekocht, zien er vaak uit alsof ze op een paar wilde feestjes zijn gedraaid. De plaat is bedekt met stof, vet en vuilaanslag en dit kan zowel het geluid aantasten als de pick-up beschadigen. Dus hoe kun je jouw favoriete vinyls reinigen zonder het oppervlak te beschadigen? Ontdek het in deze blog!
Platen schoonmaken: De Teufel-handleiding
Naast onze helppagina’s in Teufel Support bieden we je nu ook informatieve tutorials op ons YouTube-kanaal. Deze video gaat over het schoonmaken van vinylplaten.
Alle stappen uit de video samengevat
Als je haast hebt of na de video nog eens wilt nalezen: Hier vind je een korte samenvatting van de methoden voor het opschonen van je records uit de Teufel tutorial.
- Droog reinigen
Je kunt je vinylplaten altijd droog reinigen met een platenborstel voordat je ze afspeelt om los stof te verwijderen en te voorkomen dat er zich veel vuil ophoopt.
- Vochtig reinigen
Hardnekkig vuil moet vochtig worden gereinigd met een speciaal reinigingsmiddel – gebruik geen afwasmiddel! Gebruik gewoon een microvezeldoek om het reinigingsmiddel en vuil van de plaat te vegen. Belangrijk: veeg altijd in de richting van de groeven.
- Discofilm
Het gebruik van discofilm garandeert dat er geen vuil achterblijft. Dit is een gel die je op de hele plaat aanbrengt en laat drogen. Daarna trek je de discofilm, , inclusief vuil, stof en vet, uit alle groeven.
- Platenwasmachine
En de laatste optie: koop platenwasmachine voor je platencollectie – of gebruik de schoonmaakservice in een platenwinkel die je vertrouwt als je een paar losse items hebt.
Basisprincipes voor het schoonmaken van platen
Vroeg of laat komt er stof op platen terecht – zelfs als je ze na het beluisteren altijd terug in de platenhoes doet. Dat komt omdat vinyl (meer precies: polyvinylchloride) letterlijk stof aantrekt door statische elektriciteit. Bovendien realiseren veel platenfans zich niet dat stof zich ook in de hoes of folie kan ophopen.
Kortom: wil jij van je platen genieten zonder gekraak? Dan moet je het stof verwijderen en de plaat eigenlijk voor elke luistersessie schoonmaken. De eenvoudigste manier om dit te doen is met een platenborstel. Deze zou eigenlijk tot de standaarduitrusting van elke vinylliefhebber moeten behoren. Je vindt een hele reeks varianten van verschillende ontwerpen en materialen op de markt, maar de borstelharen zijn meestal gemaakt van carbon of koolstofvezels. Dit materiaal levert in de praktijk de beste resultaten op.
Beste sound: luidsprekers van Teufel
Platenborstels zijn heel gemakkelijk te gebruiken: je borstelt de plaat gewoon met de groeven mee zonder water of andere vloeistoffen te gebruiken en je bent klaar.
Handige (en minder handige) huismiddeltjes
Het schoonmaken wordt wat ingewikkelder wanneer er stof of ander vuil aan het oppervlak van je plaat kleeft. In dit geval is vochtig reinigen meestal de enige oplossing. Je zit aan de veilige kant als je een professioneel reinigingsmiddel en een microvezeldoek gebruikt. Als je zelf een reinigingsmiddel mengt, bespaar je misschien geld máár kun je wel snel schade veroorzaken. Bij veel vinylliefhebbers gaan de haren overeind staan als ze horen dat alleen alcohol, water en een drupje afwasmiddel voldoende zijn om platen schoon te maken.
Als je toch echt je eigen reiniging wilt mengen, moet je ervoor zorgen dat je de juiste componenten hebt. Isopropanol heeft bewezen een goede alcohol te zijn. Dit zit in de meeste schoonmaakmiddelen en wordt gemengd met water in een verhouding van ongeveer 1:3 of 1:4; idealiter is dit dubbel gedestilleerd water. Je moet hier een druppel bevochtigingsmiddel (oppervlakteactieve stof) aan toevoegen. Afwasmiddelen zijn daarentegen allesbehalve ideaal omdat ze aanslag kunnen achterlaten.
Discofilm
Disco … wat? Voor beginners klinkt de term in eerste instantie vreemd. Maar eigenlijk is discofilm een beproefd middel om platen schoon te maken. Het is een gel-achtige vloeistof die je uitsmeerkt over beide kanten van de plaat, totdat het gehele oppervlak van de plaat volledig bedekt is.
Daarna laat je de gel drogen. Volgens de fabrikant duurt dit 8 tot 15 uur, afhankelijk van de buitentemperatuur. De opgedroogde film – en daarmee het vuil – kan je na het drogen in één stuk van de plaat verwijderen. Dit proces is geschikt voor het verwijderen van zowel stof als vet en vuil.
Platen schoonmaken met een high-end oplossing
De duurste, maar waarschijnlijk ook de handigste en effectiefste manier om vuil van vinyl te verwijderen is het gebruik van speciale platenreinigers. Het ontwerp en de prijs variëren veel. Een apparaat van de fabrikant Knosti heeft bijvoorbeeld een relatief eenvoudig ontwerp en is verkrijgbaar voor ongeveer 100 euro. Het bestaat uit een smalle wasbehuizing met borstels en een zwengel. Een label seal tray beschermt ook de papieren labels tegen vloeistof. De plaat wordt over een pin geklemd en met een zwengel rondgedraaid.
De platenwasmachine van Okki Nokki is technisch veel complexer (met onderdelen zoals een elektrische aandrijving en zuigmotor) en is daarom ook duurder – hij kost ongeveer 550 euro (RRP). In ruil daarvoor belooft de volautomatische machine glanzende platen en eenvoudige bediening.
Analoog geluid op het hoogste niveau met Teufel
▶ DUAL DT 400 USB: De DUAL DT 400 USB platenspeler voor LP’s en singles levert authentiek vinylgeluid, heeft een hoogwaardige AT 3600 magnetische pick-up van Audio-Technica en kan worden aangesloten op alle complete systemen van Teufel. De platenspeler werkt op een riemaandrijving, die ervoor zorgt dat de draaitafel altijd op een constante snelheid draait. De platencollectie kan ook worden gedigitaliseerd via de USB-uitgang – in CD-kwaliteit (16 bit/48 kHz).
▶ Ultima 40 Active: De Ultima 40 Active luidsprekers vormen een perfecte symbiose met platenspelers uit de Teufel Shop. De 3-weg architectuur van de vloerstaande luidsprekers haalt het beste uit het analoge vinylgeluid naar boven; twee geïntegreerde 130-watt versterkers maken een externe versterker overbodig. Bovendien zijn de Ultima 40 Active uitgerust met Bluetooth aptX® en maken zo ook digitale muziekstreaming mogelijk via Spotify, YouTube en co.
Platenspelers bij Teufel
Conclusie: platen reinigen in eenvoudige en moeilijke situaties
- Stof op platen kan eenvoudig worden verwijderd met platenborstels met koolstofvezel haren.
- Professionele schoonmaakmiddelen en microvezeldoeken zijn ideaal voor nat reinigen.
- Je kunt je eigen reinigingsoplossing mengen uit isopropanol, gedestilleerd water en bevochtigingsmiddel.
- Platenwassers zijn een geautomatiseerde oplossing voor het reinigen van platen.