Of het nu op concerten is of in de opnamestudio: Overal waar microfoons worden gebruikt, kan er sprake zijn van feedback. Dit vaak luide en storende geluid is een van de grootste ergernissen in de audiowereld. Vraag je je ook af wat de oorzaak is en hoe je dit kunt voorkomen? Wij hebben het antwoord voor je.
Zo ontstaat feedback
Een terugkoppelingseffect – ook wel feedback genoemd – kan optreden wanneer een microfoon het geluid van een luidspreker oppikt. Het opgenomen signaal wordt vervolgens versterkt en opnieuw afgespeeld. Het resultaat is een plotseling of langzaam opkomend schel, fluitend geluid. Als je de signalen analyseert, zul je merken dat in zo’n geval een of meer frequenties altijd in een te hoog bereik liggen, vandaar dat we in verband met feedback ook wel spreken van kritische frequenties.
Terugkoppeling kan verschillende oorzaken hebben. Enkele factoren die dit risico vergroten zijn onder andere:
- Luidsprekers met een relatief hoog level
- Luidsprekers gericht op de microfoons
- Omnidirectionele microfoons
- Ruimtes met galm
Feedback vermijden: hier moet je op letten
Er zijn verschillende methodes die gebruikt kunnen worden om akoestische feedback te voorkomen. De eenvoudigste oplossing is om het volume van de luidspreker te verlagen, de microfoon goed af te stellen en geluidsabsorberende materialen in de ruimte te gebruiken. Bij live-optredens vermijd is het beter om omnidirectionele microfoons te vermijden en te kiezen voor een richtmicrofoon, omdat deze minder gevoelig is voor terugkoppeling. Omnidirectionele microfoon zijn namelijk veel gevoeliger voor feedback omdat ze geluid uit alle richtingen opvangen.
Als geen van beide een optie is, kan het probleem worden opgelost met een equalizer en bijbehorende filters. Dit houdt in dat je de kritieke frequenties moet vinden met een derde-octaaf equalizer of een parametrische equalizer en deze moet verminderen met behulp van de filters. Dit vereist meestal enige ervaring, omdat maximale precisie vereist is om het originele geluid niet te veel te vervormen – vooral omdat de feedbackfrequenties moeilijk in te schatten en te onderdrukken zijn met filters.
Niet alle live-evenementen hebben een professionele geluidstechnicus ter plaatse die in zo’n geval zou kunnen helpen. Gelukkig zijn er ook automatische en halfautomatische filters met een geïntegreerde spectrumanalyser. Dit kan helpen om de storende frequentie sneller te detecteren en dienovereenkomstig aan te passen. Als alternatief kan een zogenaamde feedback destroyer uitkomst bieden. Deze heeft de functie om binnenkomende signalen te analyseren en storende effecten automatisch op te sporen. Hierbij gaan echter ook geluidselementen verloren die niet verwijderd mogen worden.
Leestip: Heb je een probleem met luidruchtige luidsprekers? We laten je zien wat je in dit geval moet doen!
Top uitgerust: Shure microfoons in de Teufel Shop
Liedjes met feedback: bekende voorbeelden
Als er feedback optreedt tijdens opnames in de studio, probeert de geluidstechnicus normaal gesproken het probleem te elimineren. Er zijn echter enkele beroemde voorbeelden waarbij dit opzettelijk in het nummer werd gelaten:
- The Beatles: het nummer I Feel Fine (1964) wordt beschouwd als de eerste opname waarin een feedbackeffect wordt gebruikt als stijlmiddel. Dit was een soort toeval. Tijdens het opnameproces leunde John Lennon tegen zijn versterker, wat feedback tot gevolg had. De band – en vooral Lennon zelf – vond het effect mooi en liet het daarom niet verwijderen.
- The Who: in het nummer Anyway, Anyhow, Anywhere (1965) is ook feedback te horen in het instrumentale gedeelte. Dit is ook een vergissing: producer Shel Talmy hoorde de feedback tijdens de eindmix. Vanaf dat moment gebruikte The Who feedback regelmatig als stijlmiddel. De single My Generation bevat bijzonder veel passages met feedback en muteerde merkwaardig genoeg tot de grootste hit van de band.
- The Velvet Underground: De art rock formatie rond icoon Lou Reed was altijd bekend (en geliefd) om zijn experimentele sound. Toen ze aan hun tweede album White Light/White Heat (1967) werkten, ontdekten ze blijkbaar hun passie voor feedback. De muziek op die plaat is doorspekt met feedbackeffecten. Op een later soloalbum gebruikte Reed zelfs overmatig feedback om de annulering van een platencontract af te dwingen.
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie
Later werd akoestische feedback ook een populair stijlelement, vooral in indierock. Voor bands als de Pixies, Diamond Head en Mission of Burma was het effect een middel om zich qua geluid te onderscheiden van de mainstream.
Echo tijdens je videocall: hoe minimaliseer je achtergrondgeluiden
Akoestische ruis kan niet alleen op het podium en in de opnamestudio, maar ook in het home office voor ergernis zorgen. Om precies te zijn: tijdens een videocall. Veel gebruikers ervaren hier regelmatig echo’s, wat de gesprekskwaliteit aanzienlijk vermindert. De uitleg is simpel: de microfoon vangt het geluid op van een luidspreker en het geluid wordt vervolgens weer afgespeeld. Het resultaat is een eindeloze lus – en in het ergste geval een schel fluitend geluid dat doet denken aan klassieke feedback.
Maar hoe kun je echo’s minimaliseren tijdens een videocall? De volgende tips zouden het probleem moeten oplossen (of op zijn minst draaglijker maken):
- Gebruik een microfoon van hoge kwaliteit met een echo-onderdrukkingsfunctie voor je gesprekken. Hiermee kun je echo’s automatisch onderdrukken.
- Deactiveer de functie “Microfoonversterking” als je een laptop gebruikt met een geïntegreerde geluidskaart.
- Verlaag het volume van je luidsprekers of gebruik een headset voor de audio-uitvoer.
- Zorg ervoor dat de afstand tussen de microfoon en de luidspreker zo groot mogelijk is.
- Als de muur in je kamer het geluid niet absorbeert, moet je de juiste voorzorgsmaatregelen nemen. Gordijnen kunnen bijvoorbeeld wonderen doen.
Actieve luidsprekers van Teufel voor loepzuiver geluid
▶ ROCKSTER AIR 2: Geef je evenement een extra dimensie met deze eersteklas buitenspeaker. De geïntegreerde krachtige batterij gaat tot 31 uur mee op maximaal volume in eco-modus. Kijk voor je individuele geluidsmix eens naar de mengpanelen in de Teufel Shop. De ROCKSTER AIR 2 is ook verkrijgbaar als bijpassende stereoset.
▶ ULTIMA 25 ACTIVE: De boekenplankluidsprekers uit de populaire ULTIMA-serie zijn al lange tijd een van Teufels bestsellers voor in huis. Nu zijn ze ook verkrijgbaar in de verbeterde actieve versie, waarvoor je geen externe receiver nodig hebt. Sluit hem gewoon aan op je stereo-installatie, tv, pc, laptop of ander afspeelapparaat en je bent klaar. Natuurlijk kun je deze set-up op elk moment uitbreiden, bijvoorbeeld door een subwoofer toe te voegen.
Teufel hoofdtelefoon voor elke gelegenheid
Conclusie: zo tem je feedback!
- Het tfeedback-effect treedt op wanneer een microfoon geluid ontvangt van een luidspreker en wordt meestal gekenmerkt door een schel fluitend geluid.
- Feedback kan worden voorkomen door richtmicrofoons, de juiste plaatsing en uitlijning van de luidsprekers of professionele filters te gebruiken.
- Je kunt echo’s tijdens videogesprekken voorkomen met echo-onderdrukking of een headset.
