Over de verschillen bij versterkers hoef je je geen zorgen te maken. De moderne, geïntegreerde versterkers uit het middensegment werken immers allemaal gelijkaardig. Maar als hifi-liefhebber is het natuurlijk een voordeel als je het basisprincipe van de verschillende versterkers begrijpt. We geven je een klein overzicht.
Verschillen bij versterkers – de basis
In principe zijn alle elektronische versterkers onderverdeeld in verschillende klassen, inclusief hifi-versterkers. De klasse zegt niets over de kwaliteit van de versterker, maar alleen iets over de technische constructie. In het hifi-segment worden vooral versterkers van klasse A en klasse AB gebruikt, evenals klasse D versterkers.
Ook de types C, E, F, G en H worden toegewezen aan de onderverdeling in verschillende versterker-klassen, maar deze types zijn niet relevant voor hifi-toepassingen.
Opmerking: Als je niet precies weet wat voor soort versterker je hebt, kun je gewoon naar de behuizing kijken. Welke klasse het is, staat altijd op de receiver; op de voorkant, achterkant of onderkant.
Klasse A – Een echte knaller
Laten we eerst beginnen met klasse A versterker. Om na te gaan hoe deze precies werkt, moet je het basisprincipe van een transistor begrijpen. Deze grafiek kan dienen als duiding.
De transistor versterkt het inkomende signaal en heeft een basisspanning van 0,7 volt nodig. Als de spanning lager is, kan deze het signaal niet versterken en hoor je geen geluid. Helaas hebben onze audiosignalen ook spanningen onder de 0,7 volt, die dus in theorie niet versterkt zouden worden. Een klasse A versterker zou weinig zin hebben, omdat deze het audiosignaal zou vervormen.
Om dit te vermijden, hanteert men een kleine truc. Er wordt een permanente, lage spanning door de transistor gestuurd om precies op diens basisspanning te blijven. Dit verhoogt de collectorstroom en signalen met een lagere spanning worden ook versterkt. Deze stroom wordt de ruststroom genoemd en is essentieel bij de klasse A versterker. Door deze techniek, heb je de minste vervorming en dus het beste geluid. Het nadeel is dat de klasse A versterker veel verbruikt en ook snel warm wordt.
Om de klasse A versterker af te koelen, zitten er meestal vrij grote koelribben in de versterker, zoals op de afbeelding te zien is. Toch kan een klasse A versterker zo warm worden, dat je je vingers eraan verbrandt. En het hoge stroomverbruik is goed merkbaar op de elektriciteitsrekening. Het rendement van een klasse A versterker is ook maar 50 procent – maar het levert wel de beste geluidsresultaten. De vergelijkbare klasse B versterkers zijn veel energiezuiniger.
Klasse B – de zuinige
Een klasse B versterker verbruikt weinig stroom in vergelijking met een klasse A versterker en is daarom veel efficiënter. Dit komt door de zeer lage ruststroom van dit type versterker. Bij een klasse B versterker wordt het audiosignaal verdeeld in een negatieve en een positieve halve golf. Deze halve golven gaan elk naar hun eigen transistor en worden versterkt. Maar omdat zo’n klasse B versterker pas vanaf 0,7 volt begint te werken, zal het signaal vervormd worden. Voor het hifi-segment zou een dergelijke versterker ondenkbaar zijn. Deze technologie van versterken wordt echter vaker gebruikt wanneer het alleen maar gaat om het versterken van spraak – bijvoorbeeld voor een megafoon.
Klasse AB – de flexibele
De technologie van een klasse B versterker kan men gedeeltelijk ook terugvinden in de hifi wereld. Namelijk bij de klasse AB versterker die, zoals de naam al doet vermoeden, de beide technieken combineert. Dit betekent dat deze versterkers tussen beide technieken kunnen schakelen en relatief efficiënt kunnen werken zonder al veel te vervormen. Klasse C versterkers werken trouwens volledig zonder ruststroom, maar worden alleen gebruikt bij hoge frequenties – dit staat in schril contrast met de nieuwste klasse D versterkers. Deze werken enkel digitaal, hebben een lager verbruik en produceren minder warmte dan klasse A versterkers.
Luidsprekers van Teufel
/ultima-40-kombo-streaming-white-1300x1300x72.jpg)
/ultima-40-kombo-pe-mk3-white-1300x1300x72.jpg)
Klasse D – de digitale
Het revolutionaire aan moderne klasse D versterkers is niet alleen hun efficiëntie, maar ook hun afmeting. Zelfs met een uitgangsvermogen van meer dan 50 Watt kan een Klasse D versterker nog steeds worden ingebouwd in een sigarettenpakje. Als gevolg hiervan vinden we deze versterkers vandaag de dag vooral in kleine apparaten. Bijvoorbeeld in hoofdtelefoonversterkers, smartphones of mp3-spelers. Met andere woorden: overal waar de ruimte beperkt is. Klasse D-versterkers worden ook gebruikt voor actieve luidsprekers, d.w.z. speakers met ingebouwde versterkers.
Hier is de versterker reeds ingebouwd: Teufel Effekt
- ▶ De Effekt luidsprekers van Teufel werken met een ingebouwde klasse D versterker, zijn kabelloos en bouwen op een subtiele manier je set om in een surround set up. De actieve speakers zijn een prima aanvulling als rear speakers. Hun draadloze verbinding en stijlvolle en compacte design maakt ze makkelijk integreerbaar in iedere ruimte.
De volgende producten kunnen je interesseren
Conclusie: klasse A versterker of toch iets anders?
- Klasse A versterkers kunnen zelfs zwakke signalen volledig versterken, waardoor ze ideaal zijn voor liefhebbers die willen genieten van de volledige bandbreedte terwijl ze naar muziek luisteren.
- Op het gebied van stroomverbruik en warmteontwikkeling lopen anderen echter voorop: bijvoorbeeld de klasse AB-versterker of de kleine, vaak direct geïnstalleerde Klasse D-versterker.
- Als je een goedkope energieleverancier hebt, kan je zeker een kijkje nemen naar enkele klasse A versterkers. Deze produceren de beste klank, het verbruik en rendement zijn een nadeel.
Jasper
29. dec. 2020, 17:31
Hallo Jonathan,
De kop “Klasse D – de digitale” is dan dus ongelukkig gekozen.
Dat is wat Henk bedoelt volgens mij.
Grt, Jasper
Henk Sauer
28. nov. 2020, 11:18
Hallo,
Ik lees overal dat klasse D niets te maken heeft met digitaal.
Misschien zelf ook wat meer in verdiepen en titel en inhoud tekst op jullie site aanpassen.
Komt nu zo knullig over en lijkt het dat jullie ergeen verstand van hebben.
Met vriendelijke groet,
Henk Sauer
Ben zelf bezig met onderzoek naar een reciever van Marantz nr 1200 en Denon dra 800h. De eerste heeft een d versterker en de ander een ab versterker.
Maak nu gebruik van harman kardon met b&w 606 en sub velodine 1200, maar wil ook dab+ en internet gaan gebruiken.
Jonathan
17. dec. 2020, 12:15
Hi Henk, met Klasse D willen wij niet zeggen dat D voor Digitaal staat. De aansturing van Klasse D kan wel digitaal zijn zoals de Ampstation die een Texas Instruments TAS5611 heeft.