Het universum heeft ons mensen altijd al gefascineerd. Het is een plek zonder grenzen, ontoegankelijk voor niet-astronauten (de miljardair-tripjes even niet meegerekend) en de thuisbasis van ontelbare hemellichamen. Het is ook een plaats die volledig stil is voor het menselijk gehoor. Dit betekent echter niet dat ruimtegeluiden niet bestaan. Kom, we nemen je mee op een astronomische spoedcursus genaamd hoe klinkt het heelal?
Geen sound zonder moleculen
In de ruimte is er werkelijk doodse stilte. Zelfs bij de hevigste explosie van een planeet zou het lijken alsof de MUTE-knop van een afstandsbediening is ingedrukt. Maar waarom is dat eigenlijk zo? Waarom hoor je niets in de ruimte?
Het niet bestaan van hoorbare geluiden in de ruimte is te wijten aan de bijna volledige leegte ervan. Voor de voortplanting van geluid zijn luchtmoleculen nodig die in beweging worden gebracht. En terwijl de atmosfeer van onze aarde er vol van zit, zijn ze in de ruimte zeer schaars of volledig afwezig. We spreken van een bijna perfect vacuüm.
De Amerikaanse kosmologe Janna Levin vertelt in detail over het geluid van de ruimte in haar TED Talk:
Ruimtegeluiden: luister naar het geluid van de zon en meer
Dus er is een bijna perfect vacuüm in de ruimte. Met de nadruk op “bijna”, want er zijn wel degelijk geluidsgolven die getransporteerd worden. Ze hebben gewoon een zodanig lage frequentie dat ons gehoor het geluid niet kan waarnemen. Dit is alleen mogelijk met technische hulpmiddelen die in staat zijn elektromagnetische trillingen om te zetten in hoorbare sound.
Het gerenommeerde ruimtevaartagentschap NASA heeft dergelijke apparatuur gebruikt en een SoundCloud-playlist samengesteld met geluiden uit de ruimte. Met zo’n soundscape hoef je alleen maar je ogen te sluiten om je meteen in de Millennium Falcon te wanen. Luister naar de Saturnus opname en probeer het zelf uit.
Uitstekende koptelefoons uit ons zonnestelsel
Het Wow! signaal uit de ruimte: oproep van E.T.?
Het Wow-signaal was een smalband radiosignaal dat op 15 augustus 1977 door de astrofysicus Jerry R. Ehman als onderdeel van een SETI-project met de “Big Ear”-radiotelescoop van de Ohio State University werd opgenomen vanuit de richting van het boogschutter sterrenbeeld. Het signaal wordt nog steeds beschouwd als de meest veelbelovende kandidaat voor een buitenaardse boodschap. (uit Wikipedia)
A long time ago in a galaxy far, far away …
Als het over de ruimte gaat, is een korte blik op de Star Wars soundtrack natuurlijk onmisbaar. De soundtrack voor de hele Star Wars reeks werd gecomponeerd door de Amerikaanse componist John Williams. Het is interessant op te merken dat Williams zelf, blijkbaar geïnspireerd was door veel oudere muziek. De populaire geluidstechnicus en YouTuber Rick Beato geeft je alle details in onderstaande video.
Ruimtemuziek van de aarde
Over de film gesproken: de soundtrack van de Star Wars-film is één van de bekendste ter wereld. Al meteen de eerste klanken van de titelmuziek doen je denken aan spaceships in de ruimte. Wij mensen associëren bepaalde soundtracks vaak meteen met het heelal omdat de songs als achtergrondmuziek worden gebruikt in science fiction series of films. In andere gevallen heeft het heelal zelf als thema of inspiratie gediend.
Hier enkele bekende space songs in een kleine playlist:
Teufel producten waarvoor mensen graag op aarde blijven
▶ REAL BLUE NC: je hoeft geen astronaut te worden om van de stilte in de ruimte te genieten. Met deze HD bluetooth koptelefoon kun je omgevingsgeluid blokkeren dankzij de ruisonderdrukking. Luister naar je muziek op de best mogelijke manier voor een meeslepende ervaring!
▶ REAL BLUE TWS: als je een fan bent van kleine, discrete apparaten, dan is deze in-ear koptelefoon iets voor jou. Dankzij de krachtige ruisonderdrukking kun je ongestoord naar je (galactische) muziek luisteren.
Geluidservaringen uit een ander melkwegstelsel dankzij THX
Ruimtegeluiden: deze geluiden zijn niet van deze wereld
- Het menselijk oor kan in de ruimte geen geluiden waarnemen omdat er een bijna perfect vacuüm is. Ruimtegeluiden kunnen alleen worden waargenomen met behulp van speciale instrumenten die bijvoorbeeld de NASA gebruikt.
- Het heelal is vaak een bron van artistieke inspiratie geweest. Denk maar aan de soundtracks van beroemde science fiction werken zoals Star Wars.
- Fun fact: muziek, gemaakt op planeet aarde, is al lang geen vreemd gegeven meer in de ruimte, want de ruimtesondes Voyager 1 en 2 begonnen hun reis in 1977 met verschillende songs in hun bagage – waaronder Chuck Berry’s “Johnny B. Goode” en Mozart’s “Aria van de Koningin van de Nacht”.