Met een equalizer regel je het geluid van je installatie. Je past het aan je persoonlijke smaak aan, maar ook bijvoorbeeld aan de akoestiek van een ruimte. Hoe zulke equalizer functies opgebouwd zijn, verschilt van fabrikant tot fabrikant en hangt af van het soort apparaat. Equalizers zijn er als fysiek apparaat, maar ook apps of software-gebaseerde equalizers .Wij leggen uit welke rol ze spelen en hoe je een equalizer kunt afstellen.
Back to the Basics: Basisprincipes equalizer
Laten we eens kijken naar de belangrijkste termen met betrekking tot equalizers. Vooral naar de vraag: wat is een equalizer (“EQ” ) precies? Eigenlijk hebben we het over een geluidsregelaar die je kunt gebruiken om audiosignalen te optimaliseren. In het bijzonder om bepaalde frequenties te versterken of verzwakken, zoals lage tonen (bass) of hoge tonen (treble), om het geluid van een muziekstuk, een stemopname of welke audio-inhoud dan ook te verbeteren. Overigens worden frequenties gemeten in Hertz (Hz), wat overeenkomt met één trilling per seconde.
Het menselijk oor neemt geluid waar in een frequentiebereik tussen ongeveer 20 en 20.000 Hz. De basisregel hierbij is dat geluidsgolven die met een lage frequentie door een kamer reizen altijd lage tonen produceren. Als de frequentie toeneemt, nemen we ze waar als hogere tonen. Hoe we de geluidsgolven waarnemen hangt af van hun frequentiebereik. We nemen bijvoorbeeld laagfrequente geluiden in het bereik tussen 20 en 100 Hz slechts in beperkte mate waar (als verschillende toonhoogtes) en meer als gebrom of gerommel.
Geluiden met een hoge frequentie kunnen we echter veel beter horen en lokaliseren. We nemen bijvoorbeeld hoge frequenties tussen 2.000 en 6.000 Hz bijzonder goed waar. In nog hogere frequentiebereiken kunnen afwijkingen nog worden getolereerd, aangezien volwassenen meestal geluiden boven de 13.000 Hz over het algemeen niet of nauwelijks meer goed horen.
Top sound met maar een klik?
De meeste stereo versterkers hebben een of meerdere mogelijkheden om het geluidsbeeld aan te passen. Hoe uitgebreid de opties zijn, verschilt per fabrikant en model. Bij gunstige modellen zien we vooral de beruchte loudness-knop. Is deze geactiveerd, dan gaan de hoge en lage frequenties omhoog. Wat bij gecomprimeerde mp3-bestanden vaak de klank verbetert, is voor veel audiofielen een no-go omdat (goede) originele opnames echt worden veranderd.
De jaarlijkse Dynamik Range DayOpent in nieuwe tab houdt zich al sinds een paar jaar met dit thema bezig en voert een “Loudness War” tegen zulke geluidsvervalsingen.
Andere veelgebruikte functies en regelaars naast de loudness-knop voor het aanpassen van het geluid op een equalizer zijn:
- ✔ Treble: hiermee benadruk je de hoge frequenties of draai je ze lager
- ✔ Midrange: voor het regelen van de middenfrequenties
- ✔ Bass: de knop om de bas te boosten of te dempen
- ✔ Balance: benadruk de linker- of rechter speaker

Voor het professionele gebruik
In het hifi- en professionele segment, zoals in geluidsstudio’s zien we ook externe, losse equalizers. Hiermee kun je het gehele frequentiespectrum nog preciezer regelen dan met de bovengenoemde vaak toch vrij grove functies. Het frequentiebereik is in frequentiebanden onderverdeeld, die benadrukt of weggedraaid kunnen worden. De meest voorkomende equalizers zijn die met zeven of tien frequentiebanden.

In een gewone woonkamer daarentegen zul je een losse equalizer niet snel tegenkomen, want bij een goed afgesteld systeem zijn grote aanpassingen in de frequentiegang doorgaans ook niet nodig.
Een losse equalizer kan bij een stereoversterker, indien voorhanden, via tape-out (technisch de zogenaamde achterbandcontrole) worden aangesloten. Bij een losse voor- en eindversterker heb je vaak de mogelijkheid om er een equalizer tussen te plaatsen.
Speelklare stereo sets met hifi-sound
Instellingen voor de ruimtelijke akoestiek en muziekgenres
Luidsprekers worden geconstrueerd onder een vooraf gedefinieerde ruimtelijke akoestiek – omdat het niet mogelijk is om alle mogelijke ruimtelijke situaties in de metingen mee te nemen. Het gevolg hiervan is dat zelfs goed afgestelde luidsprekers in een thuisomgeving anders kunnen klinken dan verwacht. Van grote invloed op het geluid zijn factoren als de luisterpositie, de afstand tot de speaker, en de mate van reflectie die weer afhankelijk is van de meubels in een ruimte.
Geluid ervaren, horen, is een subjectief iets. Klinkt iets niet zoals je wilt, dan is het zeker de moeite waard om met de equalizer te spelen.
Je kunt equalizers naar smaak tunen, maar er zijn ook digitale equalizers die presets aanbieden. Dit zijn voor gedefinieerde frequentiebandinstellingen die afgestemd zijn op bepaalde genres.

Instellingen voor genres die je vaak tegenkomt:
- Hip Hop en pop: genres met veel bas, daarom wordt dit in de frequentiecurve benadrukt
- Jazz: hier wordt meestal voor een gebalanceerde frequentiegang gekozen
- Rock en metal: als vuistregel geldt hier de goeie ouwe “badkuip“: met een opgetild hoog en laag en een verlaagd middenbereik
- Klassiek: veel voorinstellingen leggen speciaal voor klassieke muziek de nadruk op het hoog

Bij home cinema systemen (bijvoorbeeld 5.1 of 7.1 systemen) tune je de speakers door middel van het inmeten van luidsprekers.
Equalizer voor beter podcastgeluid
Digitale equalizers gebruiken om het geluid hoorbaar te verbeteren is nu relatief eenvoudig. Er zijn talloze tutorials online te vinden over hoe je het geluid van je stem kunt optimaliseren met behulp van een equalizer. En je hebt er niet eens dure professionele tools voor nodig. Veel gratis audiobewerkingsprogramma’s hebben al equalizer plug-ins geïntegreerd, waaronder het open source programma AudacityOpent in nieuwe tab. De volgende schermafbeelding toont een voorbeeld van een EQ-instelling die het geluid van je stem “ronder” maakt.

Natuurlijk is er niet één instelling die alle stemmen even goed optimaliseert. Het hangt onder andere af van het geslacht, de microfoon, de stemkleur en de akoestiek. Hier geldt: probeer het gewoon een beetje uit en gebruik altijd de functie “Vooraf luisteren”. Zelfs als je (nog) geen expertise hebt in sounddesign en audiotechnologie, zal je subjectieve waarneming je helpen om een aangenaam geluid te vinden.
Leestip: Hoe je in een paar stappen je eigen podcast maakt.
Teufel luidsprekers & koptelefoons – gebalanceerde sound met ruimte voor individualisatie

Bij de fabricage van onze producten zorgen we ervoor dat de frequentierespons zo lineair mogelijk is en dat het geluid dus in balans is. Bij veel Teufel stereosystemenOpent in nieuwe tab en wifi-speakersOpent in nieuwe tab is er echter ook ruimte voor persoonlijke voorkeur.
▶ ULTIMA 40 ACTIVEOpent in nieuwe tab: deze 3-kanaals speakers met geïntegreerde versterker laat niets te wensen over. De treble en bass kun je aanpassen net als de crossover van een eventueel aangesloten subwoofer.
▶ CAGE PROOpent in nieuwe tab: Het Teufel Audio Centre maakt uitgebreide geluidsaanpassingen mogelijk voor de CAGE gaming headset. Inclusief een 10-bands equalizer.
▶ REAL BLUE TWS 3Opent in nieuwe tab: Deze True WirelessOpent in nieuwe tab in-ears vergezellen je overal. Dankzij de hybride actieve ruisonderdrukking kun je de meeste geluiden van buitenaf effectief blokkeren. Je kunt de geluidsinstellingen eenvoudig aanpassen met de Teufel Go app [Download: App StoreOpent in nieuwe tab, Google PlayOpent in nieuwe tab].
Portable bluetooth speakers van Teufel
De equalizer: een samenvatting
- Een equalizer is een geluidsregelaar waarmee je bepaalde frequenties van audiosignalen kunt verzwakken of versterken om de geluidskwaliteit te verbeteren.
- Het menselijk oor neemt frequenties waar (gemeten in Hertz) tussen 20 en 20.000 Hz.
- Functies zoals balans, hoge tonen en lage tonen zijn meestal te vinden op stereoversterkers.
- Afzonderlijke equalizers maken het mogelijk om frequentiebereiken in te stellen voor specifieke frequentiebanden.
- Vooral digitale of softwarematige equalizers bieden een reeks genrespecifieke, vooraf ingestelde frequentiecurves.
- Host je een podcast en wil je het geluid van je stem optimaliseren? Er zijn open source audioprogramma’s zoals Audacity waarin al equalizerplugins zijn geïntegreerd.