Het is de afgelopen jaren al vaak besproken: de VR-bril. Hiermee kun je jezelf onderdompelen in een virtual reality (afgekort dus: VR) en onder andere videogames vanuit een heel ander perspectief ervaren. Er zijn al veel fabrikanten, verschillende ontwerpen en technologieën achter VR-brillen, maar een duidelijk overzicht in deze fascinerende technologie mist soms nog. In deze blogpost dompelen wij je onder in de wereld van de VR-bril.
De virtuele realiteitsbril
Eenvoudig gezegd is een VR-bril een beeldscherm dat rondom geanimeerde beelden weergeeft. Doordat de bril de ogen volledig bedekt zodat ze geen omgevingsprikkels kunnen registreren, word je volledig ondergedompeld in de virtuele realiteit. Het spelen van een game met een VR-bril is daarom een compleet andere ervaring dan het spelen op een beeldscherm of televisie.
Je kunt je door de spelwereld heen bewegen en in een andere wereld wanen. Elke beweging van je hoofd wordt virtueel doorgegeven. In de game vlieg, zwem of ren je, maar in werkelijkheid zit je comfortabel op de bank – een beetje zoals in de film Matrix. Maar juist dit effect kan soms leiden tot zogenaamde bewegingsziekte. Maar daarover later meer.
Er zijn drie categorieën van VR-brillen:
- VR-brillen voor consoles en pc’s: Hier is de VR-bril al een complete set die rechtstreeks op een console of computer kan worden aangesloten. De meeste brillen worden geleverd met alles wat je nodig hebt om te gamen.
- VR-bril headsets voor smartphones: VR-brillen voor smartphones hebben een smartphone om de bril überhaupt te kunnen gebruiken. Het beeldscherm van de VR-bril is je eigen smartphone. Afhankelijk van de fabrikant en het model zijn vaak slechts enkele modellen mobiele telefoons compatibel met een bepaalde VR-headset.
- Autonome VR-brillen: Volledig zelfstandige virtual reality-brillen zullen de VR-markt weer doen groeien. Je hebt alleen de bril zelf nodig (inclusief accessoires zoals controllers), maar geen krachtige computer of een ander apparaat. De VR-spellen of -films worden rechtstreeks vanaf de VR-bril afgespeeld.
VR vs. AR vs. MR: Wat is het verschil?
Bij het zoeken naar de juiste VR-bril kom je de afkorting “AR” en de term “mixed reality” steeds vaker tegen.
AR staat voor augmented reality, waarbij de echte wereld samensmelt met virtuele elementen. We zien dan als het ware een mix van de realiteit en virtualiteit, vandaar dat dit ook wel Mixed Reality wordt genoemd. Een van de bekendste AR-games is Pokemon Go, waarbij virtuele beelden in je omgeving worden “geplaatst” via je smartphone.
Sommige huidige VR-brillen zijn ook voorzien van mixed reality. Hierbij wordt de omgeving opgenomen met camera’s en wordt het beeld vervolgens verrijkt met virtuele content. Dit concept staat ook bekend als pass-through AR.
Een overzicht van een aantal bekende VR-brillen
| Naam | Resolutie(pixel) | Gezichtsveld (graden) | Framerate (fps) | Speciale eigenschappen | Prijs (€) |
|---|---|---|---|---|---|
| Apple Vision Pro | 4k | Nog niet bekend | Nog niet bekend | - Geavanceerde VR-bril - Biedt een zeer hoge resolutie - Goede passthrough AR | ca. 3.499 |
| Meta Quest 3 | Nog niet bekend | ~ 100° | 72-90 | - Recent verschenen - Goede standalone VR-bril - Breed aanbod in de app store | ca. 549 |
| Pico 4 | 2.160 x 2.160 | 105° | 90 | - Zeer hoge beeldkwaliteit - Hoog draagcomfort, omdat de bril relatief licht is - Goede prijs-prestatieverhouding | ca. 349 |
| Sony PlayStation VR 2 | 2.000 x 2.040 | 110° | 90-120 | - Hoog draagcomfort - Goede beeldkwaliteit - Compatibel met PS 5- en PSVR2-games - Adaptieve trigger | ca. 599 |
| Valve Index | 1.440 x 1.600 | 130° | 144 | - Nog steeds goede VR-bril voor PC - Goed te combineren met controllers | ca. 1.079 |
(Stand: December 2023)
Waar moet ik op letten als ik een VR-bril koop?
Virtual reality-brillen dienen voornamelijk één doel: entertainment op het gebied van films en games. Als je een VR-bril wilt kopen, moet je van tevoren bedenken of de bril bedoel is voor langdurig gebruik of om de VR-wereld uit te proberen. Afhankelijk van de beslissing kan een console/PC, standalone of smartphone versie de beste optie zijn.
Brildragers moeten extra voorzichtig zijn, omdat sommige brillen niet goed of helemaal niet gedragen kunnen worden met VR brillen. Sommige VR-brillen hebben echter hun eigen dioptrie-instelling, hoewel de bril dan wel altijd van tevoren getest moet worden.
VR-brillen voor smartphones
Als je je wilt verdiepen in virtual reality, kom je al snel uit op een VR-bril voor je smartphone vanwege de relatief lage prijs. De doorslaggevende factor hierbij is dat de smartphone technisch goed is uitgerust: het apparaat moet een beeldscherm met hoge resolutie, VR-sensoren en minstens 4 GB RAM hebben. Als aan deze vereisten is voldaan, kun je de smartphone VR-bril gebruiken om je eigen 360-graden video’s te bekijken, verschillende simulaties te ervaren (achtbaan, ruimtereizen, enz.), films te kijken of eenvoudige games te spelen. Zonder een extra controller wordt het geheel echter erg omslachtig.
Als je een VR-bril voor smartphones koopt, moet je er ook op letten dat het apparaat compatibel is met je smartphone. Er zijn ook fabrikanten van wie de modellen alleen werken met bepaalde smartphones, bijvoorbeeld vanwege hun vorm.
Iedereen die geïnteresseerd is in deze introductie tot virtual reality moet er rekening mee houden dat de dagen van smartphone VR-brillen eigenlijk al geteld zijn. Veel aanbieders zijn gestopt met de productie en bieden geen ondersteuning meer. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Gear VR van Samsung of de Daydream View van Google. Sommige van de diensten waarmee je games en films kon bekijken en downloaden op deze VR-headsets bestaan niet meer. Fabrikanten zetten nu in op standalone VR-headsets die volledig onafhankelijk werken.
Virtual Reality-bril voor consoles
Als je bereid bent om dieper in de buidel te tasten, moet je eens kijken naar VR-brillen die op een console draaien. Als je bijvoorbeeld al een PlayStation 4 of 5 hebt, is het aan te raden om ook de bijpassende VR-bril aan te schaffen. Het nadeel is dat dit apparaat alleen met de PlayStation 4 of 5 kan worden gebruikt. Net als de meeste VR-brillen moet ook deze bril bedraad worden aangesloten en kan daarom niet over lange afstanden worden gebruikt.
Als je een PS 4 hebt, gebruik je de PlayStation VR. Deze is ook compatibel met de PS 5. Het opvolgermodel PlayStation VR 2 is daarentegen ontworpen voor de PS 5 en kan alleen daarmee worden gebruikt.
Er is echter altijd genoeg te doen met de VR-bril. Sony biedt al een verscheidenheid aan games voor de virtual reality-bril:
- Astro Bot Rescue Mission is een platformgame die perfect is aangepast aan de mogelijkheden van virtual reality en dankzij de slimme realisatie weinig problemen met bewegingsziekte veroorzaakt.
- Tetris Effect kan ook zonder VR-bril worden gespeeld. Maar als je de bril op hebt, kun je helemaal opgaan in het spel dankzij een geweldige kleur- en muziekshow.
- Resident Evil VIII in VR biedt horror van dichtbij. Je moet je hoofd koel houden om je zenuwen de baas te blijven terwijl je dichter bij de familie Baker in hun spookhuis komt dan je eigenlijk zou willen.
- Horizon: Call of the Mountains biedt je adembenemende landschappen die je doorkruist met Aloy. De game is rechtstreeks voor de PlayStation VR 2 ontwikkeld en laat zien hoe indrukwekkend VR kan zijn.
Je kunt de PS4- of PS5-controller gebruiken met de PlayStation VR / VR 2, maar voor sommige games worden Move-controllers aanbevolen. Als je nog geen PlayStation-camera hebt, moet je er een aanschaffen om de VR-bril te kunnen gebruiken.
VR-bril voor computers
Als je geen console hebt maar wel een krachtige pc, dan zijn de Vive Index of de HTC Vive Pro 2 de juiste keuze. De nadruk ligt hier op krachtig! Als je er games mee wilt spelen en films mee wilt kijken, zijn de volgende specificaties slechts het minimum om redelijk goede resultaten te behalen:
- Processor: Intel i5-4590
- Werkgeheugen: 8 GB
- Grafische kaart: NVIDIA GTX 970
In de PC-versie wordt de VR-bril aangesloten via USB (voor de voeding) en HDMI (voor het videosignaal). Voor games kun je nog steeds het toetsenbord en de muis of extern aangesloten gamepads gebruiken. Sommige aanbieders bieden zelfs eye-tracking, waarmee je het spel kunt besturen met alleen je ogen.
Hoewel hij al lang op de markt is, is de Valve Index nog steeds een van de beste virtual reality-brillen voor de pc. Als je je niet laat afschrikken door de hoge aanschafprijs, krijg je een comfortabele VR-bril met een hoge resolutie en een zeer snelle verversingssnelheid. De Index-controllers zijn ook uniek, omdat ze de bewegingen van de handen nauwkeurig vastleggen: zelfs grijpbewegingen en verschillende mate van vingerdruk kunnen worden overgebracht naar het spel. Alleen al voor de controllers kost het enkele honderden euro’s, dus het is duur plezier dat niet iedereen zich kan veroorloven.
Standalone VR-bril
De beste standalone VR-brillen zijn modellen van Meta, zoals bijvoorbeeld de Quest 2. Het voordeel van de Quest is dat hij volledig zonder kabels werkt, waardoor je veel meer bewegingsvrijheid hebt. Aan de andere kant is de Quest een mobiele VR-headset: je hebt geen pc of console nodig om de games te spelen. Je kunt ze dus gewoon meenemen en je vrijwel overal onderdompelen in virtual reality.
De Quest kan echter ook worden aangesloten op een krachtige pc, zodat je complexere VR-games kunt spelen. Dit komt omdat de exclusieve games die bij de Quest worden geleverd over het algemeen wat eenvoudiger zijn.
Meta heeft de opvolger van de Quest 2 al aangekondigd. De Quest 3 kwam uit op 10 oktober 2023 en komt met een aantal technische updates. Als je overweegt om te investeren in een VR-bril, kan het dus de moeite waard zijn om te wachten tot de herfst.
De eerste virtual reality-bril van Apple wordt binnenkort ook gelanceerd. De Apple Vision Pro wordt begin 2024 uitgebracht. Uit de aankondiging van Apple weten we al dat hij een 4k-scherm zal hebben. De Apple Vision Pro is ook een AR-bril. De echte omgeving zal in realtime worden doorgegeven via speciale camera’s en sensoren.
Je kunt ze ook overal mee naartoe nemen: Mobiele luidsprekers
Beginners moeten regelmatig pauzeren
Iedereen die de VR-bril voor het eerst gebruikt, moet hem niet langer dan 30 minuten achter elkaar dragen en dan een korte pauze van 10 tot 15 minuten nemen. Als je dit negeert, krijg je niet alleen een waarschuwing in het spel, maar kan bewegingsziekte optreden.
Omdat de bril het gezichtsveld van de ogen volledig bedekt, worden omgevingsprikkels geblokkeerd en word je ondergedompeld in de virtuele realiteit. Als je de VR-bril op de gebruikelijke manier gebruikt, zit of sta je op de plek (met een kleine bewegingsradius). Terwijl de ogen beweging op het scherm waarnemen, registreert het evenwichtsorgaan in het binnenoor geen beweging – er ontstaat een zintuiglijk conflict. Als deze toestand enkele minuten aanhoudt, wordt je al snel misselijk. Je moet dan snel een pauze nemen en frisse lucht inademen om weer normaal te worden. Overigens kan bewegingsziekte worden vergeleken met zeeziekte of reisziekte.
Met een beetje oefening kun je echter wennen aan dit zintuiglijke conflict en je speeltijd verlengen. Bovendien is niet elke gamer even gevoelig. Dat is een van de redenen waarom het de moeite waard is om een VR-bril uit te proberen voordat je hem koopt.
Het juiste geluid voor virtual reality
Naast de beelden is ook het geluid erg belangrijk voor een optimale VR-ervaring. Als het gaat om VR-brillen denken veel mensen niet na over de geluidsaspecten van de ervaring. Je kunt de visuele ervaring echter vele malen verbeteren als je een goede hoofdtelefoon met hifi-geluid opzet.
Over-ear hoofdtelefoons die het hele oor omsluiten en noise cancelling hebben zijn ideaal hiervoor. Zo kun je geluid van buitenaf blokkeren en helemaal opgaan in de virtuele wereld. Het is ook ideaal als de hoofdtelefoon Bluetooth heeft, zodat je minder kabels bij je hebt tijdens het spelen.
De REAL BLUE PRO begeleidt je in virtuele realiteit
▶ De REAL BLUE PRO zorgt voor goed geluid in elke wereld. Je kunt hem niet alleen via Bluetooth gebruiken, maar je profiteert ook van actieve ruisonderdrukking (ANC), die geluid van buitenaf bijna volledig blokkeert. Dankzij Bluetooth heb je geen vervelende kabels nodig bij het gamen in VR en heb je meer bewegingsvrijheid.
▶ Als de over-ear hoofdtelefoon te groot of te warm is, raden we de kleinere REAL BLUE TWS 2 aan. De draadloze in-ear hoofdtelefoon heeft ook ANC en blokkeert het meeste omgevingsgeluid.
Meer hoofdtelefoons van Teufel
Wat heeft de toekomst in petto voor VR?
De meeste VR-brillen zijn nog steeds vrij groot en bedraad. Ze zullen echter steeds compacter worden en tegelijkertijd zal de technologie toenemen – denk maar aan de eerste computers, die een hele kamer vulden, en vergelijk ze met de laptops van vandaag. Draadloosheid zal in de toekomst ook een grotere rol spelen, omdat dit de enige manier is om volledige bewegingsvrijheid te garanderen.
Het vastleggen en recreëren van elke lichaamsbeweging in een game is nog steeds een toekomstdroom voor gamers – maar misschien niet voor lang meer. Met Polygon heeft het bedrijf MANUS een manier gevonden om de bewegingen van het hele lichaam vast te leggen met slechts zes sensoren en deze over te brengen naar virtual reality.
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie
Sensoren op het hoofd, de handen, de voeten en de buik detecteren de posities in de ruimte en de afstanden tussen de sensoren. Op basis hiervan wordt de realistische beweging van het hele lichaam gemodelleerd. Met een prijskaartje van enkele duizenden euro’s voor slechts één paar handschoenen is Polygon echter zeker nog niet geschikt voor massaproductie.
Bild 1: ©David Dvořáček. Quelle: Unsplash
Bild 2: ©JESHOOTS.COM. Quelle: Unsplash
